Rak = łysa głowa?
U większości chorych stosujących chemioterapię dochodzi do utraty włosów na głowie. To czy włosy wypadną w trakcie leczenia zależy od rodzaju cytostatyku ( chemii ) oraz jego dawki i częstotliwości podawania. Nie każda chemia powoduje utratę owłosienia. Przeważnie mniejsze dawki też powodują wypadanie włosów, ale w późniejszym terminie. Włosy najczęściej zaczynają wypadać po 14 dniach od pierwszego wlewu. Nigdy nie wypadają wszystkie włosy i nigdy nie wszystkie na raz. Proces wypadania trwa kilka – kilkanaście dni, a zostają te włosy, które w tym momencie nie były w fazie wzrostu . Zazwyczaj około 85% włosów jest w fazie wzrostu i tyle nam wypadanie podczas leczenia. Tracimy włosy nie tylko na głowie. Przeważnie w innych miejscach ciała również dochodzi do przerzedzenia. Stopień utraty owłosienia zależy od fazy wzrostu w jakiej znajduje się włos. Utrata włosów zależy od miejsca, wieku, płci, zdrowia i predyspozycji genetycznych, tzn. jest osobnicza dla każdego z nas.
Dlaczego wypadają?
Tracimy włosy w trakcie leczenia onkologicznego ponieważ chemioterapia niszczy komórki szybko dzielące się, czyli komórki rakowe, ale także dobre komórki naszego organizmu , m.in. krwi i włosów.
Czy odrosną?
Tak! Włosy po chemioterapii w 99,9 % odrastają. Zaczynają odrastać po zakończonym leczeniu, ale dosyć często zdarza się również odrost w trakcie leczenia. Jeżeli włosy pojawiają się w trakcie leczenia to mogą ponownie wypaść, ale jest szansa, że zostaną i będą rosnąć na długość. Po leczeniu włosy odrastają przeważnie silniejsze i grubsze, bywa że i kręcone . Jeżeli zakończyliśmy leczenie cytostatyczne i lekarz onkolog nie widzi przeciwwskazań, możemy zastosować koloryzację.
Czy istnieją środki zapobiegające wypadaniu? – I tak i nie ….
Żadne kosmetyki dostępne w drogeriach, aptekach czy w internecie nie uratują włosów przed skutkami chemioterapii . Chemia jest zbyt silna, ma w końcu wyleczyć z raka . Szkoda pieniędzy na maści, szampony i suplementy diety. Lepiej zainwestować w kosmetyki do włosów po zakończonym leczeniu. Środkiem z udowodnioną skutecznością, przyśpieszającym wzrost włosa na długość, jest dostępny w aptekach minoksydyl. Lek ten nie chroni przed wypadaniem, przyśpiesza wzrost na długość nowego włosa.
Czy włosy nie mają szans?
W niektórych ośrodkach leczenia onkologicznego dostępne są urządzenia do chłodzenia głowy w trakcie chemioterapii. Polega to na tym, że w trakcie podawania chemii głowa jest chłodzona, po to by obkurczyć naczynia krwionośne. Naczyniami krwionośnymi chemioterapia krąży po całym naszym ciele i niszczy komórki szybko dzielące się, w tym komórki raka i mieszka włosowego. Jeżeli naczynia krwionośne na owłosionej głowie są obkurczone to chemia nie może dostać się do mieszka włosowego i włos nie wypada. Tyle w teorii. W prawdziwym życiu część leku przedostaje się i powoduję częściową utratę owłosienia. Ile włosów zostanie tego nie przewidzimy, producent urządzenia obiecuje pozostawienie do 90% włosów.
Jak wygląda procedura schładzania głowy?
Na głowę pacjenta, 45 min przed rozpoczęciem terapii zakładany jest czepek z płynem chłodzącym, którego temperatura wynosi -4 st. C. Czepek na głowie jest przez cały czas (czyli ok 4-5 godzin ) podawania kroplówek z cytostatykami oraz do 2 godzin po zakończonym wlewie. Takiemu zabiegowi schładzania głowy może towarzyszyć ból głowy oraz uczucie zimna całego ciała. Pomocne mogą być termiczne koce.
Czy schładzanie głowy ma wpływ na efekt leczenia onkologicznego?
Obecne najwyższej klasy międzynarodowe badania nie potwierdzają teorii, że schładzanie głowy zmniejsza skuteczność leczenia przeciwnowotworowego. Z drugiej strony każdy onkolog widział przerzut raka do owłosionej skóry głowy.
Jak nie czepek to peruka
NFZ refunduje peruki. „Receptę na perukę ” wypisuje lekarz. Następne taki wniosek poświadcza się ją w najbliższym miejsca zamieszkania Narodowym Funduszu Zdrowia. Sklepy z perukami często znajdują się w okolicy ośrodków leczenia nowotworowego.
lek. med. Anna Majstrak-Hulewska – onkolog
- A Clinical and Biological Guide for Understanding Chemotherapy-Induced Alopecia and Its Prevention. Christopher John Dunnill, Wafaa Al-Tameemi, Andrew Collett, Iain S Haslam, Nikolaos T. Georgopoulos The oncologist2018
- Scalp cooling in the prevention of alopecia in patients receiving depilating chemotherapy I. G. Ron, Y. Kalmus, Z. Kalmus, M. Inbar, S. Chaitchik Supportive Care in Cancer1997
- Chemotherapy-Induced Hair Loss: The Use of Biomarkers for Predicting Alopecic Severity and Treatment Efficacy Iain S Haslam, Eleanor Smart Biomarker insights 2019
- The eyelash follicle features and anomalies: A review Sarah Aumond, Etty Bitton Journal of optometry2018